अयोग्यता नै माओवादीको योग्यता

माओवादीका नेताहरूको योग्यता भनेको लाटागाँडा जनतालाई बेवकुफ बनाउने, बेरोजगार अचेत युवाहरूलाई पूरा गर्न नसकिले कुराको आश देखाएर देशभित्र उपलब्धिविहीन आन्दोलन गरेर उफार्ने मात्र रहेछ भन्ने कुरा दिनको घामझैँ छर्लंग भयो । बाबुराम र प्रचण्डहरूले कुनै अलौकिक शक्ति ल्याएर आएका भए राष्ट्र र जनताका जीवनमा परिवर्तन गर्न असजिलो अवस्था थिएन । शासक हुन रहर गर्नेहरूले सत्ता खोज्नु नराम्रो कुरा हो भन्न सकिँदैन तर माओवादीलाई सत्ता देश विकाश गर्न र जनताको जीवनशैली परिवर्तन गर्नका लागि होइन संसद्वादी राजनीतिक दललाई दबाउनका लागि आवश्यक भएको देखिन्छ ।

हामी नेपालीहरू आफ्नो राष्ट्र भैकन पनि राजनीति गर्न स्वाधिन हुन नसकेकाले यो अवस्था सिर्जना भएको हो भन्ने कुराको हेक्का कसैले राखेका छैनन् । नेपाली जनताको तागत र नेताका आफ्नै विवेकमा राजनीति गरेको भए यो प्रकारको समस्या आउने थिएन । नेपालका दिग्गज भनिनेहरू बिचरा राष्ट्रपति, संविधानबिनाको देशका सर्वोच्चका न्यायाधीशहरू र कानुनविद्का दिमाखमा समाधान खोजिरहेका छन् त्यो सम्भव देखिँदैन । दलका नेताहरूको यो हावादारी बितन्डालाई राजनीति हो भनेर मान्न सकिँदैन । दलका नेताहरूबीच सहमति भयो भने पनि त्यो तीन महिनाका लागि हुन सक्छ । सहमति भए पनि दलहरू त्यो सहमतिमा अडिन सक्ने होइनन् ।
दलका नेताहरू र राष्ट्रपतिका प्रयासले मात्र वर्तमान संकट समाधान हुने अवस्था देखिँदैन, विदेशीहरूले राष्ट्रपति र नेपाली सेनालाई एकपटक प्रयोग गर्ने योजना बनाएका हुन सक्छन् । त्यो योजना नेपाललाई झनै अस्थिर बनाउन र नेपाली जनतालाई आपसमै भिडाउनका लागि आउने हो, संकट समाधानका लागि आउने होइन । त्यतिबेला पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ संसद्वादी दलका नेतालाई आतंककारी मात्र भन्दै छैनन् सिद्धाइदिने उद्घोष गर्दैछन् । को सकिन्छ र को चिरञ्नजीवी भएर बाँच्न सक्छ हामीले देख्न र हेर्न सकेनौँ भने भावी पुष्ताले देख्नेछ । विगत हिंसात्मक युद्धका बेला गाउँमा प्रजातन्त्रको गफ गर्न संसद्वादी दलका नेता र कार्यकर्तालाई माओवादीले अनुमति दिएको थिएन यो सत्य हो । त्यतिबेलाको माओवादी जस्तै विभिन्न समूहहरू तयार गरेर फेरि देशभित्र त्यही अवस्थाको पुनरावृत्ति गर्न खोजिँदै छ । नेपालको राजनीति कतातर्फ मोडिन खोज्दै छ भन्ने कुरा सबैले जानिराख्दा राम्रो हुनेछ । सत्ता हाथमा नहुने हो भने माओवादीका नेताहरू मानवता विरोधी अपराधमा नेदरल्यान्ड स्थित अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा तानिने खतरा उनीहरूलाई स्वयम् महसुस भएको देखिन्छ ।
माओवादीलाई नेपालको शान्तिपूर्ण राजनीतिक बाटोमा ल्याउन संसद्वादीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए । संसद्वादीहरूले त्यो भूमिका नखेलेका भए माओवादी आज यसरी सबैलाई धाक लाउन सक्ने गरी राजनीतिमा बाँच्न सक्ने थिएन, यस्तो घटिया राजनीतिमा धोखाधडी हुनु स्वाभाविक हो । दिल्लीबाट सबै कुराको सहयोग भए पनि माओवादी नेतृत्वलाई हिंसात्मक आन्दोलन सञ्चालन गरिराख्न सजिलो थिएन । उसले बिसाउने अवस्थाको खोजिगरिरहेको थियो त्यही अवस्थामा नेपालबाटै त्यो वातावरण बन्दै जानुले माओवादीहरू उत्साहित हुनु स्वाभाविक थियो । जसले आफ्ना टाउकाका मूल्य तोकेका थिए उनीहरू नै रातो कार्पेट बिछाएर भारतमा लिन आउने भएपछि माओवादीका लागि त्यतिबेला त्योभन्दा ठूलो जितको विषय अरू केही थिएन ।
विदेशीहरूले क्रान्तिकारीहरूलाई आफ्नो अन्डरमा राखेकै थिए । संसद्वादी दलका नेताहरू र राजाको एकताले नेपालको राजनीतिमा विदेशीहरूलाई आजको जसरी चम्केर ठालु पल्टिन दिएका थिएनन् । विदेशीहरूले गाह्रो महसुस गरिरहेका थिए । राजालाई हटाएर नेपालको राजनीतिमा विदेशीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खोजेका थिए । राजा पनि जनताको चाहना बुझ्न नसक्ने र विश्व राजनीतिक अवस्था कतातिर जाँदै छ भनेर महसुस गर्न नसक्ने भएकाले उनलाई आफू बाँच्न र दरबार छोड्न त सजिलो भयो होला तर राष्ट्र भने असहज अवस्थामा पुग्यो । यो हिसाबले मूल्यांकन गर्दा नेपालको राजनीतिमा सबै राजनीतिक नेतृत्व नालायक हुन भन्न कसैले अफ्ठेरो मान्नुपर्दैन । दलका नेताहरू नेपालीले आपसमै लडेर मर्नुपर्ने पुरानै अराजनीतिक सभ्यताका पक्षमा जोडतोडले लाग्न खोज्दै छन् । आफँैले दिल्लीबाट काँध थापेर ल्याएको माओवादीले संसद्वादीलाई सत्तामा हिस्सा नदिएको झोकमा आन्दोलनमा छन् । माओवादी उनीहरूलाई सत्तामा सहभागी गराएर लैजाने पक्षमा छैनन् । आन्दोलन सत्ताधारीले पनि गर्ने विपक्षीहरूले पनि गर्ने हो भने मुठभेडको अवस्था निकै चाँडो आउने अड्कल हुन थालेको छ । अपराधीहरूउपर कार्बाही हुनुपर्छभन्दा पत्रकारले आफ्नो कार्यक्षेत्रबाट भाग्नुपर्छ भने त्यो राज्य व्यवस्था लोकतान्त्रिक हो भन्न सकिँदैन ।
पत्रकार डेकेन्द्रराज थापाको हत्यारालाई कारर्बाही गरिनुपर्छ भन्ने पत्रकारहरू दैलेखबाट भाग्नुपर्‍यो । जिउँदै गाडिएका पत्रकार हुन वा अरू कुनै नागरिक हुन् उनीहरूका परिवारले न्याय पाउनुपर्छ भन्न नपाइने हो भने यो त निरंकुशताको पराकाष्ठा हो भन्दा हुन्छ । संसद्वादी दलका नेताहरू र माओवादी नेताहरूलाई काँध थापिरहेका कार्यकर्ताले आफैँलाई अब नसमाल्ने हो भने फेरि देश भीषण लडाइँमा जाने खतरा बड्दै गएको छ ।
नेपालको राजनीतिमा विदेशीहरू हामीभन्दा निर्णयक भएको अवस्थामा भोलि के हुन्छ आजै भन्न सकिँदैन । देश सजिलो बाटोतर्फ पक्कै पनि जाने छैन यो त ठोकुवा गर्न सकिन्छ । दलका नेताहरूका चरित्र राजनीतिक चिन्तन र उनीहरूका कार्यशैली हेर्दा नेपाल र नेपालीको आगत उज्यालो र सुखद् छ भन्न सकिँदैन । राष्ट्र र जनताको भविश्यका बारेमा चिन्ता नगर्ने आफ्ना परिवार र शाखासन्तानहरूलाई पोस्नका लागि राजनीतिमा लागेकाहरूबाट आज देश थला परेको छ । यो दु:खको कुरा सुनाउने सुरक्षित ठाउँ कतै छैन, सीधासाधा जनताले राजनीतिक चालबाजी बुझ्न सकेका छैनन् यो पनि आजको अर्को विडम्बना हो ।
राजनीतिमा मात्र होइन सत्तामा समेत अपराधीको सहभागिता सहज भएको छ । नैतिकता र मानवीय मूल्य, मान्यता के हो भन्ने विषय आउने पुस्ताले बुझ्न आवश्यक हुने छैन । लुटेर होस् वा आफ्नै नेपाली दाजुभाइलाई कुटेर होस् बलियाले मात्र बाँच्न पाउने संस्कार सिकेको छ अब आउने पुस्ताले । लोकतन्त्रको नाममा पाखण्डवादले नेपालीलाई सिखाएको राजनीतिक संस्कार र सभ्यता यस्तै छ । हुनेले ठाँटले आरामको जीवन बाँच्ने आधाले सत्ता नजिकका ठालुहरूको दास बन्नुपर्ने कि त सडक जाम गरेर चिच्याउन पाउने व्यवस्थालाई हामीहरू लोकतन्त्र भनिरहेका छौँ ।
राष्ट्रियता मात्र होइन जनताको जीवनसमेत धरापमा परेको छ । अब के हुन्छ कसैले भन्न सक्दैन । भूगोलको सिमाना दिनदिनै खुम्चिँदो अवस्थामा छ । नेपाली जनतासँग नागरिकता छ बस्ने बास र खाने गाँसको व्यवस्था छैन । विदेशमा रोजगारी गर्न जानेको जीवन सुरक्षित छैन । हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षा कस्तो छ कसैलाई मतलव छैन । अनि यो राष्ट्र कसरी सार्वभौम, सुरक्षित र स्वाधीन छ भनेर मान्ने ? यस्ता राष्ट्रिय महत्त्वका विषयमा दलका नेताहरूलाई छलफल र बहस गर्ने फुर्सद छैन । फरकफरक विषयमा दिनमा एक दर्जन जति भाषण गर्न जानेका छन्, हाम्रा नेताहरूले राष्ट्रको अवस्था के हुँदैछ दलका नेताले अझै बुझेका छैनन् । दलका नेताहरूबीचको सहमतिमा राष्ट्रको भविश्य सुन्दर देख्नेहरू पनि छन् । तिनीहरू आफ्ना नेताका भाषणमा ताली बजाउनु आफ्नो धर्म ठान्छन् ।