‘अमेरिकी प्रस्ताव बारूदी सुरङ विरोधी विश्वव्यापी सन्धि प्रतिकूल’

कम्बोडिया । रूसको आक्रमणविरुद्ध लड्न युक्रेनलाई कर्मचारी विरोधी खानी उपलब्ध गराउने अमेरिकी प्रस्तावले ऐतिहासिक विश्वव्यापी बारूदी सुरङ विरोधी सन्धिलाई प्रभावित पारेको अभियानकर्मीहरूले शुक्रबार बताएका छन् ।

एन्टी पर्सनल माइन ब्यान कन्भेन्सनमा हस्ताक्षर गर्ने १६४ मुलकमध्ये युक्रेन पनि एक हो । सन्धिले बारूदी सुरङको प्रयोग, भण्डारण, उत्पादन र स्थानान्तरणलाई निषेध गर्दछ ।

एन्टी पर्सनल माइन ब्यान कन्भेन्सनमा हस्ताक्षर संयुक्त राज्य अमेरिकाले गत हप्ता युक्रेनलाई बारूदी सुरूङ हस्तान्तरण गर्ने बताएको थियो । यसको अधिकारवादी समूहहरूले निन्दा गरेका थिए ।

कम्बोडियाको सिएम रिपमा हस्ताक्षर गर्ने मुलुकहरूको बैठकमा अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्ध ल्यान्डमाइनका निर्देशक तामार गाबेल्निकले यो प्रस्तावले सन्धिलाई संकटमा पारेको बताए ।

उनले भने, ‘त्यसैले हामी आशा गर्दछौँ अमेरिकाले प्रस्ताव गरेको बारूदी सुरूङ विछ्याउने प्रस्तावलाई युक्रेनले दृढतापूर्वक अस्वीकार गर्नेछ ।’

युक्रेनका रक्षा अधिकारी येभेनी किभशिकले शुक्रबार सिएम रिप सम्मेलनमा भने, ‘हामीले विश्व समुदायले उठाएका केही चिन्ताहरू सुनेका छौँ, तिनीहरूलाई युक्रेन सरकारलाई अवगत गराइनेछ ।’

सिएम रिपमा युक्रेनको प्रतिनिधिमण्डलले बारूदी सुरङको प्रस्तावबारे टिप्पणीका लागि सञ्चारकर्मीले पटक–पटक गरेको अनुरोधलाई अस्वीकार गरेको छ । युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले रूसी आक्रमण रोक्नका लागि यी खानी अति महत्वपूर्ण भएको बताएका छन् ।

बिहीबार फिनल्याण्डको रक्षा मन्त्रालयका एक अधिकारीले एन्टी पर्सनल ल्यान्ड माइनलाई आफ्नो शस्त्रागारमा फिर्ता ल्याउने कि नल्याउने भन्नेबारे विचार गरिरहेको बताएका थिए ।

फिनल्यान्डले माइन विरोधी सन्धिमा सामेल सन् २०१२ मा यो हतियार त्यागेको थियो तर यसको प्रयोगका पक्षधरहरूले युक्रेनमा रूसको युद्धका कारण देशको सुरक्षा वातावरण परिवर्तन भएको तर्क गरेका छन् । फिनल्यान्डले दशकौँ देखिको सैन्य असंलग्नतालाई त्यागेर गत वर्ष नेटोको सदस्य बनेको थियो ।

यो कदमले उसको १,३४० किलोमिटर (८३० माइल) लामो सीमा साझा रहेको पूर्वी छिमेकी रूसलाई क्रुद्ध बनाएको थियो । यो सीमा अमेरिकी नेतृत्वको रक्षा गठबन्धनमा रूससँगको सबैभन्दा लामो साझा सीमा हो ।

सिएम रिप सम्मेलन पञ्चबर्षीय बैठक हो र यो एन्टी–ल्यान्डमाइन सन्धिमा हस्ताक्षर गरेका हस्ताक्षरकर्ताहरूद्वारा आयोजना गरिएको थियो । यो सम्मेलन एन्टीपर्सनल खानीहरू बिनाको विश्वको परिकल्पनाका लागि यसको उद्देश्यमा प्रगतिको आँकलन गर्न आयोजित गरिएको थियो ।

युक्रेनलाई बारुदी सुरङ उपलब्ध गराउने वासिङ्टनको निर्णयको विरोधमा मंगलबार विश्वभरका बारूदी सुरङ पीडितहरू बैठकमा भेला भएका थिए ।– रासस, एएफपी