पाकिस्तानविरुद्ध भारतको ‘अपरेशन सिन्दूर’बारे मिडियालाई जानकारी दिने दुई महिला अधिकारीहरू को हुन् ?

काठमाडौं । भारतीय सेनाले मंगलबार र बुधबार मध्यरातमा पाकिस्तान र पाकिस्तान प्रशासित कश्मीरका ९ स्थानहरूमा हवाई आक्रमणबाट निशाना बनाएको बताएको छ ।

जहाँ आतंकवादी लुकेका ठाउँहरुलाई लक्षित गरिएको थियो । जम्मु– कस्मीरको पहलगाममा भएको आक्रमणपछि भारत र पाकिस्तानबीच तनाव निरन्तर बढ्दै गएको छ ।

अप्रिल २२ मा कश्मीरको पहलगाममा भएको आक्रमणमा २६ जनाको मृत्यु भएको थियो । त्यसपछि भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र रक्षामन्त्री राजनाथ सिंहले कडा कारबाही गर्ने कुरा गरेका थिए ।

सेनाले आफ्नो अपरेशनलाई ‘अपरेशन सिन्दूरु’ नाम दिएको छ र यसको बारेमा जानकारी दिन बुधबार बिहान सेनाका दुई महिला अधिकारीहरू पत्रकारहरूसामु उपस्थित भए । ती अधिकारीहरू को हुन् ?

कर्नल सोफिया कुरैशी

कर्नल सोफिया कुरेशी भारतीय सेनाकी एक अधिकारी हुन् । २०१६ मा, बहुराष्ट्रिय क्षेत्र प्रशिक्षण अभ्यास भारतको पुणे शहरमा भएको थियो । एफटीएक्सको ‘फोर्स १८’ मा आसियान प्लस देशहरू समावेश थिए ।

यो भारतीय भूमिमा अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो स्थल सेना अभ्यास थियो । यसमा ४० सैनिकको भारतीय सेनाको टोलीको नेतृत्व सिग्नल कोर्प्सकी महिला अधिकारी लेफ्टिनेन्ट कर्नल सोफिया कुरेशीले गरेकी थिइन् ।

त्यतिबेला उनले यति ठूलो बहुराष्ट्रिय अभ्यासमा भारतीय सेनाको प्रशिक्षण टोलीको नेतृत्व गर्ने पहिलो महिला अधिकारी बन्ने दुर्लभ गौरव प्राप्त गरेकी थिइन् ।

रक्षा मन्त्रालयले पनि आफ्नो अघिल्लो पोस्टमा यो जानकारी दिएको थियो र सोफिया कुरेशीको तस्बिर पनि साझा गरेको थियो । कुरेशी गुजरातकी हुन् । उनले बायोकेमिस्ट्रीमा स्नातकोत्तर गरेकी छन् । कुरेशी एक सैन्य परिवारबाट आएकी हुन् । उनका हजुरबुबा भारतीय सेनामा थिए । उनको विवाह मेकानाइज्ड इन्फन्ट्रीका एक अधिकारीसँग भएको छ ।

सोफिया कुरेशी १९९९ मा १७ वर्षको उमेरमा सर्ट सर्भिस कमिसन मार्फत भारतीय सेनामा भर्ना भइन् । उनले ६ वर्षदेखि संयुक्त राष्ट्र शान्ति सेनामा पनि काम गरिसकेकी छन् । यसमा २००६ मा कंगोमा एक उल्लेखनीय कार्यकाल समावेश थियो । त्यतिबेला उनको मुख्य भूमिका शान्ति कार्यहरूमा प्रशिक्षण सम्बन्धित योगदान प्रदान गरेको थियो ।

व्योमिका सिंह

व्योमिका सिंह एक हेलिकप्टर पाइलट हुन् भने कठिन परिस्थितिमा हेलिकप्टर उडाउने धेरै अपरेशनहरूमा संलग्न छन् । सेनाको अपरेशन सिन्दूरको बारेमा मिडियालाई जानकारी दिने दोस्रो अधिकारी विंग कमाण्डर व्योमिका सिंह थिइन् । व्योमिका सिंह भारतीय वायुसेनामा हेलिकप्टर पाइलट हुन् ।

उनी सधैँ पाइलट बन्न चाहन्थिन् । उनको नामको अर्थ नै आकाशसँग जोड्ने हो र यही नामले उनको महत्वाकांक्षालाई आकार दियो । व्योमिका सिंह राष्ट्रिय क्याडेट कोर अर्थात् एनसीसीमा थिइन् भने इन्जिनियरिङ गरेकी छन् ।

उनले २०१९ मा भारतीय वायुसेनाको उडान शाखामा पाइलटको रूपमा स्थायी आयोग प्राप्त गरिन् । व्योमिका सिंहले २५०० घण्टाभन्दा बढी उडान भरेकी छन् ।

उनले जम्मु–कश्मीर र उत्तर–पूर्वी भारतमा कठिन परिस्थितिमा चेतक र चिता जस्ता हेलिकप्टर उडाएकी छन् । उनले धेरै उद्धार कार्यहरूमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेकी छन् । यीमध्ये एउटा अपरेशन नोभेम्बर २०२० मा अरुणाचल प्रदेशमा भएको थियो ।