पूर्वराष्ट्रपतिज्यूको चुनाव प्रचारक अभिव्यक्ति

प्राडा बद्रीविशाल पोखरेल

पूर्व राष्ट्रपति यादवले पुनःस्थापित संसद् बन्धक बनाएको देख्नुभयो तर एमालेले कारबाही गरेका १४ सांसद्लाई मात्र सभामुख स्वयंसहित भएर कारबाही नगरेर संसदीय मूल्य मान्यताको खुलेआम चिरहरण गरेको देख्नु भएन । उहाँले लोकतान्त्रिक चरित्र अनुसार पार्टी अघि बढ्न सकेनन्, त भन्नुभयो तर जनादेश र मतादेश विपरीतका गैर संवैधानिक गैरसंसदीय निर्लज्ज चरित्र र चिन्तन पटक्क देख्नु भएन ।

स्थानीयतहको निर्वाचन सम्मुख पूर्वमहामहिम राष्ट्रपति डा. रामवरण यादवज्यूको अन्तर्वार्ता प्रकाशित भएको छ । एक चल्तीको छापा पत्रिकामा डा.यादवले राजनीति भनेकै मनि, मसल र माफियाको बिम्ब बन्न थालको छ, शीर्षकमा विचार व्यक्त गर्नुभएको छ । यतिबेला यो अन्तर्वार्ता चुनावमा प्रभावित पार्ने गरी तयार गरिएको स्पष्ट हुन्छ । उक्त पत्रिकामा महामहिम पूर्वराष्ट्रपतिको एमाले र अझ ओली सरकार विरुद्धमा अन्तर्वार्ता केन्द्रित देखिन्छ । चुनावमा सम्मुख उहाँ पार्टीकै प्रचारमा लाग्नुभएको हो ? डा.यादवज्यूले ओलीले दुईचोटी संसद् विघटनको अवैधानिक प्रयास भएको देख्नुभयो तर जनादेशलाई पूरै लत्याएर परमादेशबाट प्रधानमन्त्री बनाउँदै संसदीय व्यवस्थाको धज्जी उडाएको देख्नु भएन । अझ उहाँले महामहिम राष्ट्रपतिको एक मात्र स्वविवेकीय विशेषाधिकारलाई सर्वोच्च अदालतले अपमान पूर्वक बलात हस्तक्षेप गरेको देख्नुभएन मात्र होइन डा.यादवज्यूले राष्ट्रपति भण्डारीलाई प्रधानमन्त्री ओलीको मतियार भएको गैरसंवैधानिक फतुर पनि लगाउनुभएको थियो ।

पूर्वराष्ट्रपति यादवले पुनः स्थापित संसद् बन्धक बनाएको देख्नुभयो तर एमालेले कारबाही गरेका १४ सांसद्लाई मात्र सभामुख स्वयंसहित भएर कारबाही नगरेर संसदीय मूल्य मान्यताको खुलेआम चिरहरण गरेको देख्नु भएन । उहाँले लोकतान्त्रिक चरित्रअनुसार पार्टी अघि बढ्न सकेनन्, त भन्नुभयो तर जनादेश र मतादेश विपरीतका गैरसंवैधानिक गैरसंसदीय निर्लज्ज चरित्र र चिन्तन पटक्क देख्नु भएन ।

डा.यादवले २०७४ को निर्वाचन सरकारले गरेका काम पनि विवाद मुक्त हुन सकेनन् भन्नुभयो तर नेपाल र नेपालीको हक हित र उत्थानदेखि नसहेर ओलीलाई दुईपटक प्रधानमन्त्रीबाट विदेशीको बुईमा बोकिएर हटाएको पनि देख्नु भएन । लोकतन्त्रका आधारभूत पक्ष जस्तो मिडिया सञ्कुचन पार्ने, व्यवस्थापिका न्यायपालिका को भूमिका नजरअन्दाज गर्ने संवैधानिक निकायको भूमिका नियन्त्रण गर्ने जस्तो काम ओली सरकारले गरेको बेलिबिस्तार लगाउनुभएको छ तर ओलीको बहिर्गमनपछि न्यायपालिका र व्यवस्थापिकाको इज्जत र आबरु गठबन्धन सरकारले धज्जी उडाएको देख्न र भन्न चाहनु भएन । पूर्वप्रधानन्यायाधीश सुशिला कार्कीको महाभियोग प्रकरण र काम स¥यो भाँडे आफत तेरो भाँडोझैँ गरेर आफूले भने अनुसार हुबहु नमान्ने देखेपछि पूर्व प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्र शमशेरलाई पारितै नहुने महाअभियोग लगाएर घोर अपमान गरेको डा.यादवले देख्नु भएन । देख्दै नदेखेपछि बोल्न पनि मिलेन ।

नेपालको परराष्ट्र र गृहजस्ता क्षेत्रमा विशेषतः छिमेकी भारतको सूक्ष्म अवलोकन र हस्तक्षेप हुने गरेको कुरा तराई मधेसका प्रजिअको नियुक्ति र सरुवामा समेत प्रभावित पार्ने गरेको विगत इतिहास साक्षी छ । अनि यस्ता विषयमा ओली सरकारले आफ्नो बलियो पकड राख्दा यादवज्यूलाई के को आपत्ति र किन ? डा.यादव प्रदेश–२ को नाम स्वर्ण अक्षरले अंकित गर्न लायक अत्यन्त गौरव गरिमा तथा महिमा मण्डित सांस्कृतिक विरासद् र वैभवयुक्त जनकपुर जस्तो विशिष्ट पहिचान राखिएन । यसका विरुद्ध मधेस राखेकामा डा.यादव सुरुदेखि सुझाव नदिएर मौन बस्नुभयो । मधेस प्रदेश राखेकामा भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले त्यहाँको प्रदेश सरकारका मुख्य मन्त्रीलाई बधाई दिएपछि उनका सखाहरूले बोल्ने कुरा पनि भएन । जनकराजाका दरबारमा विद्वतसभा हुन्थ्यो । शास्त्रार्थ हुने गथ्र्यो याज्ञबल्क्य ऋषिसित गार्गी विदुषिहरू शास्त्रार्थ गर्थे । अष्टाबक्र ऋषि जस्ता ऋषिहरूको विशिष्ट महत्व र योगदान रहेको छ । यस्तो देशको र प्रदेशको शीर्ष सांस्कृतिक धार्मिक महत्वलाई धुलिसात् पार्दा डा.यादवलाई कतै पनि च्वास्स मुटुमा छोएको पाइएन । अनि प्रदेशलाई यो वा त्यो अधिकार दिएन भन्नुको हतार किन महाशय ।

ओली सरकारले आफू मातहत ल्याएका राजस्व अनुसन्धान, राष्ट्रिय अनुसन्धान, सम्पत्ति शुद्धीकरण लगायतका विभाग राखेकामा डा.रामवरणज्यूलाई किन के को आपत्ति ? यस्ता विषयलाई आधार बनाएर निराधार रूपमा यसले लोकतन्त्रको आवरणमा कार्यकारी निरंकुश हुने प्रवृत्ति भन्न यादवज्यूलाई सुहाउँछ ?

यो लेखक पूर्वराष्ट्रपतिज्यूका तमाम विगत कोट्याउन चाहँदैन तर यसरी सबै दोष अमुक नेता र अझ वर्तमान राष्ट्रपतिप्रति आरोपित गर्न थाल्नुभयो भने सबै फेहरिस्त जनसमक्ष यो लेखक उजागर गरिदिन्छ । राष्ट्रपति निवासमा दही च्युरा खुवाउनु हुने उहाँले संविधानविरुद्ध उतिवादी पाराले तराई मधेसमा रहर र लहडले आगो बोल्दा बोलाएर किन सम्झाउनु भएन । संविधान जारी गर्ने बेलामा तपाईंको विचार व्यवहार अझै झलझली याद आउँछ । सबैभन्दा भ्रष्टाचार प्रदेश–२ मा व्याप्त छ । जनतालाई राहत दिने र साइकल बाँड्ने आदि नाममा भ्रष्टाचारले हिमाल नाघेको तपाईं देख्नु हुन्न । पूर्व प्रदेश प्रमुख डा.राजेश अहिराजजस्ता कुनै पनि खाले आग्रहरहित व्यक्तित्वहरूको खाँचो यस मुलु्कलाई छ । कुनै पनि मानिस नामले, पदले पदवीले, आस्था आदिका आधारमा भन्दा कामका आधारमा महान हुन्छ । राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री मन्त्री र माननीय बन्दैमा कोही पनि महान हुँदैन तर असल मानिस बन्न सजिलो छैन ।

यो लेखक माक्र्सवादी तथा जबजको बहुआयामिक स्वस्थ्य प्रतिस्पर्धी विचारको पक्षधर भएका नाताले यही सीमाभित्र रहेर मात्र मत प्रकट गर्दछ । केही प्रजातान्त्रिक, प्रगतिशील, वरिष्ठ प्राध्यापक तथा लेखक भनिनेहरूले जस्तो महामहिम राष्ट्रपति विद्या भण्डारीलाई अनेक खालका दुराग्रह राखेर मुखबमोजिम बोल्न र लेख्न यस लेखकलाई सुहाउँदैन । त्यसैले तपाईंकाप्रति आदर भावका साथ विचार व्यक्त गर्छु तर कमजोरीलाई भने शालीनतापूर्वक उठाउन चाहन्छु । तपाईंले सार्वजनिक रूपमा बोलेपछि र लेखेपछि त्यसले समाजलाई भ्रमित पार्छ ।

राष्ट्रपति भएदेखिका तपार्इंका विषयमा ध्यानपूर्वक अध्ययन गरिरहेको नाताले पनि सबै गतिविधि यस लेखकलाई राम्रै थाहा छ । पहिले पनि आफ्नो अग्लो उचाइ र औकात नघटाए हुन्थ्यो भनेर लेखेकै हो । आफ्ना देशका अग्ला पहिचानलाई सम्मान गर्दा आफू अपमानित भइन्न । तर हाम्रो देशमा सबै राजकीय र राजनीतिक उच्च नेतृत्व सम्हालेका सबै नेतालाई एउटै डालोमा हालेर खसीबाख्री एउटै धोक्री गर्ने गलत बानी बसेको र बसाइएको छ । आफूलाई मानव अधिकारवादी भन्ने डा. देवेन्द्र पाण्डे उत्तराद्र्ध उमेरमा पनि सही सत्य बोलेनन् । नेपाल त्यसै पछि परेको होइन । यहाँका उपल्ला तहका शैक्षिक बौद्धिक प्राध्यापकीय तथा मानव अधिकारवादी व्यक्तिहरू कुनै पनि र कसैले पनि गरेका कामलाई आग्रह र दुराग्रहको चश्माले हेर्छन् । ०६३ सालपछि बनेका सरकारले केही नै गरेनन् केही पनि भएन भन्छन् र आमजनतामा निराशा फैलाउँछन् । ओली सरकारले पहिले कसैले नसोचेका र नगरेका कामहरू गरेर नै देखाउनुभयो । ओली सरकारसित अहिलेको गठबन्धन सरकारका कामहरू सित दाँजेर हेर्ने हो भने आकाश जमिनको अन्तर स्पष्ट देख्न सकिन्छ ।

मान्यवर, दार्चुला निवासी जयसिंह धामीलाई महाकालीमा बगाएर मारेको घटनामा गठबन्धन सरकार चुप्प रहेको विषयलाई सामान्य ठान्नुभएको छ ? यो त मान्छे म¥यो भन्दा पनि काल पल्केको स्थिति हो । दिनदहाडै आफ्नो नागरिक मारिँदा नबोल्ने देउबा, दाहाल र नेपालसित गठबन्धन गर्नु जनहितका लागि हो र महोदय ?

ओलीको सरकार भएको भए त्यस्ता गतिविधि गर्ने हिम्मत नै गरिने थिएन र गरिएको भए माफ माग्नुपर्ने र क्षतिपूर्ति भर्नुपर्ने अवस्था आउँथ्यो । यति कुरा सामान्य जनताले बुझ्छन् । ओली सरकारलाई हटाएपछि गठबन्धन सरकार र प्रदेश सरकारहरू विधि विपरीत चलिरहेका छन् । सात वटा मात्र मन्त्रालय हुनुपर्नेमा १४÷१५ जनासम्म मन्त्री मण्डल बनाइरहेका छन् । एक मन्त्री बराबर सामान्य मासिक खर्च पाँच लाख कम्तीमा हुन्छ भनिन्छ । यस खालको चरम लोभीपापी काम ओली सरकारले त गरेकै थिएन । एमालेमा उर्लिएको जनसमुद्र देखेर डा.यादव अत्यन्त बेखुस हुनुहुन्छजस्तो छ । तपाईंले ओलीविरुद्ध प्रत्यक्ष वा परोक्ष कपोलकल्पित टिप्पणी गरे पनि जनताले पत्याउनेवाला छैनन् । किनभने ओली सरकारले कामले नै जनताको मन जितिसकेको छ ।

ओली सरकारलाई हटाउने बित्तिकै महाकालीमा भारतले रातारात एकतर्फी पक्की तटबन्ध बनाएर बर्खे भेलबाढी नेपालतिर फर्काउने कृत्य गर्दा पनि यो सरकार मौन रहेको अर्को विषय अझ संवेदनशील रहेको छ । यो मौन सम्मतिको लक्षण होइन यो कुरा यहाँलाई थाहा छैन ? प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउबा भारत भ्रमणका बेला चुच्चे नक्सा बुच्चे पारेको महामहिमले देख्नुभएन ? के यो चानचुने विषय हो र ? यस्तै यस्तै देशघाती र जनघाती काम गर्नका लागि ओली सरकारलाई दाहाल र नेपालविरुद्ध सुरुदेखि विरोध गरेर अन्तिममा हटाउन हत्ते हालेका हुन् । के उपर्युक्त विषयहरू सामान्य हुन् ? रोग यसरी नै सुरु हुन्छ स्वाधीनताको अपहरण यसरी नै सुरु हुन्छ । यस्ता विषयलाई सामान्य ठानेको हो ?
पूर्वराष्ट्रपति ज्यू कृष्ण पहाडीजीले तपाईंको नाम लिएर नागरिक पत्रिकाको ०७३ जेठ १७ गते प्रकाशित लेखमा संविधान जारी गर्ने बेलाको रहस्य खोलेका थिए । ती सबै कुरा अहिले यो लेखक उल्लेख गर्न चाहँदैन । तर तपाईं भने भर्खर संघीयतामा प्रवेश गरेको यस मुलुकमा प्रदेशहरूलाई सबै अधिकार प्रदान गर्नुपर्छ भन्ने तपाईंको हतारो अचम्म लाग्दो छ ।

दुई नम्बर प्रदेशका मुख्यमन्त्रीले भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी जनकपुरमा आउँदा हमारे प्रधानमन्त्री मोदी भनेका थिए । ओलीले प्रदेश देशको वा संघको युनिट वा एकाइ भनेकामा तपाईंले पनि आकासै खस्यो भनेझैँ अन्तर्वार्तामा भन्नुभएछ । देशभित्र प्रदेश हुन्छ प्रदेशभित्र देश हुँदैन । कि तपार्इंले प्र्रदेशलाई अलग देश भन्न खोज्नुभएको हो मान्यवर । त्यस आशयले तपाईंले भन्न खोज्नुभएको भए यो मुर्दावाद भन्न मिल्ने विषय हो । तपार्इंले मसिनो रूपमा परापूर्वकालदेखि अक्षुण्ण, अविभाज्य तथा एकल राष्ट्र रहेको नेपाललाई बहुराष्ट्रिय राज्य भन्न खोजेको भने यसलाई देशभक्त नेपालीले कदापि स्वीकार्दैनन् । नेपाल पहिलेदेखि नै बहुजातीय राष्ट्र हो तर यो देश बहुराष्ट्रिय राज्य होइन । मान्यवर तपार्इंले कुनै पार्टीको प्रचारकजस्तो भएर बोल्दा आफ्नै उचाइ घट्छ । कृपया हामीलाई पनि अप्ठ्यारो पार्ने गरी नबोलिदिनु होला ।