बामदेव गुमनाम कि बदनाम ?

बामदेव गौतम चरम अस्थिर, दोधारे, दलबदलु, चरम महत्वाकांक्षी, ढुलमुल भएका कारण उनी अहिले करिब एक्लोजस्तै भएका छन् । माधव नेपालमार्फत् गठबन्धन सरकारमा महत्वपूर्ण मन्त्रालय पाउने भएपछि ओलीलाई तथानाम गाली पत्र लेखेर पार्टी परित्याग गरेका छन् । यत्ति गाली नगरी मन्त्रीपद पाउने अवस्था पनि थिएन होला ।

आजीवन कम्युनिस्ट आदर्श स्थापना र विकासका लागि लागिपरेको एउटा योद्धा त्यसबाट च्युत हुनु बदनाम वा विद्रूप हुनु हो । यस्ता कुराले जीवनभर आर्जन गरेको व्यक्तित्वको उचाइ पनि ह्वात्तै घट्छ । जब मानिसमा सामान्य इमान, जमान र नैतिकता हुँदैन भने मानिस विद्रूप, विरूप वा विखण्डित हुन्छ । झिना मसिना विषयका आधारमा कुनै पनि बुझ्झकी सन्तानले घरमा आगो लगाउँदैन, घर खरानी पार्दैन । तर त्यस्तो हुँदो रहेछ । एउटा बाबु वा आमा तीन/तीनवटा सन्तान जन्माएर पोइल वा जोइल गएर बदनाम भएजस्तै एमाले पार्टीमा यस्ता बद्नाम अनुहार देख्नुपरेको छ । यस्ता एक बद्नाम चरित्र बामदेव गौतमका बारेमा लेखिएको निम्नलिखित कविता र लेखले सबै फेहरिस्त बताउँछ ।
किस्ता किस्तामा बिकेको जखमले बोको
आज भने सदाका लागि बिक्यो
१
बोकाले बल्खु खायो, मल्खु खायो
छोरालाई सहिदको कोटामा विदेश पठायो
प्रधानमन्त्री नपाउँदा धेरै छटपटायो,
उधुम मच्चायो, मुर्छा पर्यो
आफूलाई सिद्धार्थ गौतमको खनाति भन्थ्यो
आफ्नै पुर्खा खलास पार्ने खलाँती भयो
२
बोको अत्यन्त लोभी थियो
आफूलाई ढक तराजुहरूमा जोखिरहन्थ्यो
चोरी चोरी खान्थ्यो, खोरमा आतंक मच्चाउँथ्यो
बारबार आफ्नो भाउ आफैँ लगाउँथ्यो
मन्त्री हुँदा लाप्सालाप्सा सुन खान्थ्यो,
पार्टीमा हुनसम्मको घुनपुत्ली लगाउँथ्यो ,
आफैँलाई बेच्न कहिले खुमबहादुरसित बैना लिन्थ्यो
अहिले त्यही घोर्ले खसी महँगो मोलमा बिक्यो
यस लेखकले अलि पहिले एउटा नेता भर्खर माक्र्सवादको मलामी गयो भन्ने कविता लेखेको थियो । यसपछि लेखिएको उपयुक्त कवितांशले नेकपा एमालेमा आन्तरिक र बाह्य शक्तिमार्फत् चरम विखण्डन र विग्रह ल्याउन खोजे पनि आमकार्यकर्ता र नेताको सचेतताले सम्भव हुन सकेको छैन । पार्टीभित्रैका एकाध विभीषण खोजेर महँगै मोलमा केही नेता र सभासद्हरू खरिद गरेको स्पष्ट खुलासा भएकै छ । उक्त कविता व्यङ्ग्य भए पनि त्यसले नेपाल र गौतम प्रवृत्तिलाई उल्लेख गरेको पाठकहरूलाई जानकारी भएकै छ । तसर्थ यही कविता सिरानी हालेर बामदेव महात्म्य लेखोटका लागि लेखक तयार भएको हो ।, पार्टीको अगुवा र नेता आँ गर्दा अलंकार बुझ्ने हु्नुपर्छ । नेता र कार्यकर्तालाई सूक्ष्म रूपमा परख गर्ने क्षमताविना कुनै पनि नेता प्रमुख हुन सक्तैन र भए पनि टिक्न सक्तैन । पुर्खाहरूले हलेदो भनेर थाहा पाए पछि कोट्याइरहनु पर्दैन त्यसै भनेका होइनन् ।

जननेता मदन भण्डारीमा माधव नेपाल बाहेकका सबै नेताको पहिचान र प्रतिभा परख गर्ने क्षमता रहेको देखिन्छ । किनभने भण्डारीले बामदेव गौतमलाई कुनै पनि हालतमा पार्टीको प्रमुख स्थान र मान दिनु हुँदैन र दिइयो भने पार्टी धुलो हुन्छ भन्नुभएको थियो । नौ महिने शासन कालमा उपमहासचिव पद सिर्जना गरेर गौतमलाई आसीन गराएपछि उनमा तीव्रतम रूपमा महत्वाकांक्षा जाग्दै जाँदा पार्टीमा गम्भीर समस्या उत्पन्न भएको हो । तर, ०४६ सालको पूर्व सन्ध्यामा भारतीय सशस्त्र सैन्यशक्ति नेपालमा जवर्जस्ती प्रवेश गराएर गणतन्त्र ल्याउन हत्ते हालेपछि पनि माधव नेपालप्रति बेलैमा सतर्क नहुनु वहाँको ठूलो गल्ती हो भन्ने यस लेखकलाई लाग्छ । कसैलाई पनि अतिविश्वास अविश्वास गर्नु दुवै घातक हुन्छ । विकृतिले जतिबेला टाउको उठाउँछ त्यति नै बेला तह लगाइहाल्नुपर्छ तर यस्ता कुरामा पटक्क ध्यान नदिँदा अहिले विस्फोटक अवस्था आएको हो । अझै पनि केन्द्रीय तह र त्यसभन्दा माथिका नेताहरूलाई मसिनो गरी हेर्नु र केलाउनु पर्छ ।

मदनले भनेझैं अवसर पाएर पनि इमानदार हुने नेता कति छन् एमालेमा । यस लेखकका दृष्टिमा त्यस्ता नेता कम्ती नै छन् । कतिपय एमाले केन्द्रीय नेताहरू शुद्धीकरण अभियानविना किमार्थ श्ुद्ध हुने छैनन् । विराटनगरमा महानगरस्तरीय अगुवा कार्यकर्ता भेलामा पूर्वमन्त्री तथा नेता लालबाबु पण्डितले समसामयिक महत्वपूर्ण विषय उजागर गरेको पाइयो । बोल्नका लागि बोलेर केही हुन्न । एमालेमा विषयको सार पक्रेर आकर्षक रूपले सिँगारेर बोल्न सघन प्रशिक्षण नै दिनुपर्ने अवस्था छ । चामल पनि बेच्न नजान्ने एमाले पर्याप्त छन् । यो लेखक समग्र रूपमा एमाले नेता के कस्तो बोल्छन् भन्ने क्ुरा ख्याल गरिरहेको छ । दाहाल नेपालहरू पिठो बेचिरहेका छन् । यस्ता बेलामा तिनलाई हुरुक्कै हुने गरी ताछ्न सकिन्छ ।

आखिर सत्य लुक्तैन माधव नेपालको कम्युनिस्ट मखुण्डो उदांगो भयो । यिनलाई घरबाहिर अनुहार नै देखाउन नसक्ने बनाउनुपर्छ । त्यस्तै हुँदै पनि छ । किनकि झलनाथ खनालले इलाममा वासगाँस दिने कुनै कार्यकर्ताका छैनन् । नेपालको गृह जिल्ला उनका लागि निर्जन जस्तै छ । अहिले संघ र प्रदेशका केही सांसद्हरू अनेक प्रलोभनमा पारेर आफू निकट ल्याए पनि नेपालको टेक्ने आधार समाप्त प्रायः देखिन्छ । छँदाखाँदाको घर जलाएर खरानी पार्नेका पछि सम्धी, सोल्टीलगायत तीन र तेह्रका आफन्त लागे पनि अलिअलि बुद्धि भएका तिनले अवष्य छाड्छन् । कम्युनिस्ट नामका कलंकको कुनै भविष्य छैन । यस्तै पात्र र चरित्रका अब्बल नाम हो बामदेव गौतम ।

बामदेव गौतम चरम अस्थिर, दोधारे, दलबदलु, चरम महत्वकांक्षी, ढुलमुल भएका कारण उनी अहिले करिब एक्लोजस्तै भएका छन् । माधव नेपालमार्फत् गठबन्धन सरकारमा महत्वपूर्ण मन्त्रालय पाउने भएपछि ओलीलाई तथानाम गाली पत्र लेखेर पार्टी परित्याग गरेका छन् । यत्ति गाली नगरी मन्त्रीपद पाउने अवस्था पनि थिएन होला । अर्कातिर माधव नेपाल पनि ओलीलाई नै गाली प्रतिवेदन पारित गरेर पार्टी निर्माणमा लागेको स्पष्ट हुन्छ । मदनले नै भनेझैँ मानिस तर्क सकिएपछि, हार्ने भएपछि र गल्ती गरेपछि खुब रिसाउँछ भनेझैँ माधव नेपाल र बामदेव गौतम आफ्नै रिसले आफैँ आगो भएको स्पष्ट हुन्छ । नत्र भए नभएका गल्ती देखाएर एउटा जिम्मेवार नेताले घरमा आगो लगाउँदैन र घरलाई खरानी बनाउँदैन ।

बामदेव गौतमलगायत केही नेताका चिन्तन र चरित्र पर्गेली रहेको यस लेखकले को कतिसम्म गिर्न सक्छ, बिक्न सक्छ र पार्टी बिथोल्न सक्छ भन्ने उहिल्यै थाहा पाएको हो । अहिले पनि बाँकी कतिपय एमाले नेता उप्रान्त सप्रिए भने कुरो बेग्लै हो तर तिनीहरूको चिन्तन र चरित्रमा सहजै विश्वास गर्न यो लेखक सक्तैन । । ओली वा अरू कुनै नेतालाई खुसी पार्ने तर अरू सबैसित भद्दा व्यवहार गर्ने मात्र होइन सामन्तवादी बेहोरा देखाउने नेता धेरै छन् । तर, अहिले भने बामदेव गौतम नै केन्द्रीय विषय भएका छन् ।

उहिल्यै सहिदको कोटामा पुत्र गौतमलाई चीनमा पढ्न पठाएर विवादित बनेको बामदेव बारबार सत्ता, शक्ति, सम्पत्ति र चरम स्वार्थ लिप्साका कारण विवादमा परेका हु्न् । पार्टी विभाजनका बेला फुुटबाट शक्ति प्राप्त हुन्छ भन्ने मान्यताका महान् विचारक गौतम कतिखेर कसले किनेर लान्छ भन्न नसकिने चरित्र हुन् । एकताका खुमबहादुरले गौतमलाई ढकतराजुमा तौलेनन् कि । गौतमले यही मान्यताका आलोकमा पार्टीका अध्यक्षहरूका बीच फुट ल्याउने महान् उद्देश्यका स्थायी समिति बैठकमा पार्टी र सरकारका बीच गम्भीर दरार उत्पन्न गर्ने काममा दिलोज्यानले लागे ।

आफूले माग गरे अनुसार नपाउँदा गौतमले ओलीलाई प्रधानमन्त्री बनाउन हतार गरेर गल्ती गरेको पनि भने । तर ओली व्यक्तित्वको राप, ताप र प्रतापबाट पार्टीको व्यापक चुनावी लहरका कारण बहुमत ल्याएको कुरा भने गौतमले बोल्न पूरै कप्ट्याइ गरे । निर्वाचन क्षेत्रबाट आफ्नै कारणले सर्मनाक हार बेहोरेपछि ओलीलाई व्यर्थमा आरोप लगाए । माओले नै जनता र सिद्धान्तमा अटल विश्वास नहुने मान्छे नेता हुनसक्तैन भन्नुभएको छ । झ्वाँक र सनकका भरमा केही पनि काम हुन सक्तैन । दल बदलु र मन चन्चलु मान्छेको कुनै ठेगान हुनसक्तैन । पहाड खन्ने र खोस्रने मन, वचन र कर्मनिष्ठ निस्वार्थी चिनियाँ लोककथाको ज्येष्ठ नागरिकजस्ता मानिसले मात्र एक दिन पहाड पल्टाइदिनसक्छ र विजय हासिल हुन्छ । बर्खाका बेला छिनछिनमा उठ्ने र फुट्ने पानीका फोकाजस्ता गौतम पहिले पनि भरपर्दा नेता थिएनन् ।

दसैँमा राष्ट्रपतिको टीका बहिष्कार गर्ने तर पूर्वराजा वीरेन्द्र शाहसित टीका थाप्ने गौतम महान् क्रान्तिकारी नै हुन् । राजाकै आशीर्वादबाट यो एकबारको जुनी र जिन्दगीमा एकैपल्ट एक दिन भए पनि प्रधानमन्त्री हुन आतुर र व्यग्र गौतमको महिमा अपरम्पार छ । यस्ता थाङ्ने चरित्र आफ्नै घरमा कति सम्मानित हुँदा हुन् हेर्न बाँकी छ तर जनताले यिनलाई धारे हात मात्र लगाउँछन् र सदा सरापिरहनेछन् ।